સ્વતંત્રતા દિવસ એ ભારતમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ રાષ્ટ્રીય રજાઓમાંની એક છે, જે દર વર્ષે 15મી ઓગસ્ટે ઉજવવામાં આવે છે. તે દિવસને ચિહ્નિત કરે છે જ્યારે ભારતે 1947 માં બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી શાસનથી આઝાદી મેળવી, લગભગ બે સદીઓનું વિદેશી વર્ચસ્વ સમાપ્ત કર્યું. આ દિવસ અપાર ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક મહત્વ ધરાવે છે, જે સ્વતંત્રતા અને સ્વ-નિર્ણય માટે ભારતીય લોકોના સંઘર્ષની જીતનું પ્રતીક છે.
આઝાદી માટેનો સંઘર્ષ એ એક લાંબી અને કઠિન યાત્રા હતી, જેમાં અસંખ્ય બલિદાન, વિરોધ અને ચળવળોનો સમાવેશ થાય છે. મહાત્મા ગાંધી, જવાહરલાલ નેહરુ, સરદાર પટેલ અને અન્ય અસંખ્ય નેતાઓએ ભારતની સ્વતંત્રતાની શોધમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી. આ પ્રયાસોની પરાકાષ્ઠા 14મી ઓગસ્ટ 1947ના રોજ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસનું પ્રખ્યાત મધ્યરાત્રિ સત્ર હતું, જ્યારે જવાહરલાલ નહેરુએ નવા રાષ્ટ્રના જન્મની ઘોષણા કરતું ઐતિહાસિક ભાષણ “ટ્રીસ્ટ વિથ ડેસ્ટિની” તરીકે ઓળખાવ્યું હતું.
સ્વતંત્રતા દિવસ એ રાષ્ટ્રીય ગૌરવ અને એકતાનો દિવસ છે. વિવિધ સરકારી કચેરીઓ, શાળાઓ અને જાહેર સ્થળોએ રાષ્ટ્રધ્વજ, જેને ત્રિરંગા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, લહેરાવવાની સાથે ઉજવણીની શરૂઆત થાય છે. રાષ્ટ્રધ્વજ, તેના ભગવા, સફેદ અને લીલા પટ્ટાઓ અને કેન્દ્રમાં અશોક ચક્ર સાથે, ભારતના સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક વારસાનું પ્રતીક છે. ધ્વજ લહેરાવવાની સાથે રાષ્ટ્રગીત, “જન ગણ મન” ગાવામાં આવે છે, જે દેશભક્તિની ભાવનાને જગાડે છે.
સ્વતંત્રતા દિવસની સૌથી પ્રતિષ્ઠિત ઘટનાઓમાંની એક નવી દિલ્હીમાં લાલ કિલ્લા પર ધ્વજવંદન સમારોહ છે. ભારતના વડા પ્રધાન રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવે છે, રાષ્ટ્રને સંબોધિત કરે છે અને દેશ માટે તેમના જીવનનું બલિદાન આપનારા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને શ્રદ્ધાંજલિ આપે છે. આ સમારોહમાં હજારો લોકો હાજરી આપે છે અને ટેલિવિઝન પર લાખો લોકો દ્વારા નિહાળવામાં આવે છે, જે તેને એક મહત્વપૂર્ણ પ્રસંગ બનાવે છે.
દેશના વિવિધ ભાગોમાં સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો, પરેડ અને અન્ય ઉત્સવોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. શાળાના બાળકો રાષ્ટ્ર પ્રત્યેનો તેમનો પ્રેમ દર્શાવવા વિવિધ કાર્યક્રમોમાં ભાગ લે છે. સશસ્ત્ર દળોએ તેમની ક્ષમતાઓનું ભવ્ય પ્રદર્શન પણ કર્યું, જેમાં લશ્કરી પરેડ અને એરશોનો સમાવેશ થાય છે, જે દેશની સંરક્ષણ શક્તિને રેખાંકિત કરે છે. આખો દેશ રાષ્ટ્રધ્વજથી શણગારવામાં આવે છે, અને તમામ પૃષ્ઠભૂમિના લોકો તેમની વહેંચાયેલ ઓળખ અને ઇતિહાસની ઉજવણી કરવા માટે એકઠા થાય છે.
સ્વતંત્રતા દિવસ એ માત્ર ઉજવણીનો દિવસ નથી; તે પ્રતિબિંબ અને કૃતજ્ઞતાનો દિવસ છે. દરેક ભારતીય માટે દેશની આઝાદી માટે લડનારા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓના સંઘર્ષ, બલિદાન અને આકાંક્ષાઓને યાદ કરવાનો પ્રસંગ છે. લોકશાહી, ન્યાય અને સમાનતાના સિદ્ધાંતોનું સન્માન કરવાની આ તક છે, જે રાષ્ટ્રનો પાયો બનાવે છે.
તહેવારો ઉપરાંત, સ્વતંત્રતા દિવસ સ્વતંત્રતા સાથે આવતી જવાબદારીઓની યાદ અપાવે છે. તે નાગરિકોને દેશની પ્રગતિ અને વિકાસમાં યોગદાન આપવા આહ્વાન કરે છે. ભારત જેવા વૈવિધ્યસભર રાષ્ટ્રની વૃદ્ધિ અને સમૃદ્ધિ માટે જરૂરી એવા સામાજિક સમરસતા, વિવિધતા અને સમાવેશીતા પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતાને નવીકરણ અને વિશ્વની સૌથી મોટી લોકશાહી માટે ઉજ્જવળ ભવિષ્ય તરફ કામ કરવાનો આ દિવસ છે.
Kruti Rana